Қурбонлик қандай қилинади?

Мавзу: Қурбонлик қандай қилинади?, Қурбонликда нима мумкин, нималар мумкин эмас?.

Қурбонлик нима?

Мусулмон боласи узоқ вақтдан бери битмай юрган иши амалга ошганда, Аллоҳ таолога қурбонлик қилишини ваъда қилган ҳайвонга “назр қурбонлиги” дейилади. Чунончи, касал одам касалидан тузалиб қолса, қўй сўйиш ниятида бўлса, тузалиб кетса, қўй сўйиш вожиб бўлади.

Қурбонликнинг ўзи, унинг болалари, набиралари ва ота-онаси, ҳатто бобоси ва бувиси ҳам қурбонлик гўштидан ея олмайди. Уни камбағалларга оддий садақа сифатида тарқатиш керак. Агар қурбонликнинг бир қисми бу одамлар томонидан ўғирланган бўлса, ўғирланган қисмининг қиймати камбағалларга тарқатилиши керак.

Қурбон ҳайитида қурбонлик қилишнинг ҳукми нима?

Ҳанафий мазҳабида имкони борлар Қурбон ҳайитида қурбонлик қилишлари фарздир.

Мажбуриятни тасдиқловчи ҳужжат

Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Намозни ўқинг ва қурбонлик қилинг” (Кавсар, 108/3) деб буюриб, қурбонликнинг фарзлигини билдиради.

Пайғамбаримиз (с.а.в.): “Кимки имкони бўлса, қурбонлик сўймаса, бизнинг намозгоҳимизга яқинлашмасин!” дедилар. – буюрди. Албатта, бундай қаттиқ огоҳлантириш, ҳеч бўлмаганда, қурбонлик қилиш мажбуриятини англатиши керак.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қурбонлик! Зеро, бу отанг Иброҳимнинг суннатидир”, деб қурбонлик фарзлигини инкор этмайди. Ахир суннат “йўл” деган маънони англатади. Яъни, бизга фарз бўлган қурбонлик Иброҳим (а.с.) йўлининг давоми эканлигини билдиради.

Ким қурбонлик қилишга мажбур?

Қурбонлик муайян шахсга фарз бўлиши учун қуйидаги шартлар зарур. Мусулмон бўлиш. Қурбон ҳайитида йўловчи бўлмаслик, асосий эҳтиёждан ортиқ нисоф миқдорида пулга эга бўлиш. Нисоп миқдори 85 грамм олтин ёки шу қийматга тенг пулдир.

Қурбонлик закотдагидек вожиб бўлиши учун ҳайвоннинг бир ёшга тўлиши нисоф миқдорига етиши шарт эмас. Қурбонлик пайтида сиз ният қилишингиз керак. Зеро, ҳайвонлар ибодат қилиш учун сўйилганидек, гўштини ишлатиш учун ҳам сўйиш мумкин.

Қурбонлик қайси вақтдан бошлаб берилиши керак?

Қурбонлик вақти қурбонлик ойининг биринчи кунидаги ҳайит намозидан кейин бошланиб, ойнинг учинчи кунигача, яъни оз пул қолганда давом этади. Рамазон ҳайити намозига узрли сабабларга кўра бора олмаган киши, намозни ўқиши учун вақт ўтгандан кейин Қурф ўқиши мумкин. Қурбонлик вақтига оид бир қанча ҳадислар Пайғамбаримиз (с.а.в.)дан ривоят қилинган.

Баро Ибну Озиб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Бу кунда биринчи қиладиган ишимиз намоз ўқиш, кейин қайтиб келиб қурбонлик қилишдир. Ким буни қилса, бизнинг суннатимизга эргашган бўлади. Бундан олдин ким қурбонлик қилса, қурбоннинг оиласига берилган гўштдан фарқи йўқ. Бу қурбон бўлиши мумкин эмас «деди. Бошқа бир ҳадисда: “Кимки намоздан олдин қурбонлик қилса, яна қурбонлик қилсин”.

Қандай ҳайвонларни қурбон қилиш мумкин?

Қурбонликка фақат қўй, эчки, сигир ва туя солинади. Қурбонлик учун қўй ва эчкилар камида бир ёш, сигирлар икки ёш, туялар беш ёшдан кичик бўлиши керак. Олти-етти ойлик қўзи бир ёшли қўй каби семиз ва гўштли бўлиб, қурбонликка яроқли. Эркак қўй ва эчкини, урғочи сигирни сўйиш яхшидир. Элик, буғу каби ҳайвонлар, товуқ, хўроз, ғоз, ўрдак каби қушлар қурбонлик сифатида сўйилмайди.

Биргаликда қурбонлик қилиш мумкинми?

Фақат бир киши қўй ёки эчкини қурбонлик қилиши мумкин. Сигир ёки туяни, яъни молни бир киши ўзига бўлишиб олганидек, этти кишига бўлишса бўлади. Қурбонликни баҳам кўриш вақтида ҳар бир киши қурбонлик қилиш ниятида бўлиши керак. Бир киши жабрланувчининг манфаати учун, иккинчиси эса фақат гўшт олиш ниятида улуш қилса, сўйилган мол ҳамма шериклар учун қурбонлик ҳисобланмайди.

Қайси ҳайвонлар қурбонлик қилиш учун мос эмас?

Пайғамбаримиз (с.а.в.) қурбонликка ярамайдиган ҳайвонлар ҳақида шундай дедилар: “Кўзи очиқ кўр, касали маълум, чўлоқлар (ўзлари юра олмайдиган даражада) ва ҳайвонлар. юпқа, думлари кўриниб турса, қурбонликка ярамайди» (Термизий, Адаҳий, 5).

Ҳанафий мазҳаби уламолари ҳадисда зикр қилинган қурбонликка ярамайдиган ҳайвонларнинг нуқсонларига қиёслаш йўли билан бошқа нуқсонларни ҳам қўшганлар. Бу нуқсонлар:

• Бир кўз кўр бўлиб,
• Сўйиш жойига етиб бора олмайдиган даражада
• Туғилгандан қулоқ ёки думи йўқлиги ёки уларнинг кўпчилиги кесилган
• Тишларнинг кўп қисми тушиб кетган
• Кўкрак учлари бошлари
• Бир ёки иккала шохи йиртилган. асосда бузилади

Қурбонлик қилиш вожиб бўлган кишининг қурбонлик молида кўрсатилган нуқсонлардан бири пайдо бўлса ёки сотиб олинган ҳайвон вафот этса, қурбонликка мос келадиган бошқа ҳайвон сотиб олиши керак. Қурбонлик қилиш вожиб бўлмаса ҳам, савоб учун қурбонлик қилишни ният қилган камбағалнинг сотиб олинган қурбонлигида нуқсон бўлса, ўша ҳайвонни қурбон қилади. Қурбонлик қилиши шарт бўлмаган камбағал ҳам нуқсони бор ҳайвонни сотиб олиб, қурбонлик қилиши мумкин. Зеро, камбағалнинг қурбонлиги камбағал қурбонликдир. Нофил ибодатида мағфират бор.

Қурбонлик қилишда бошқа бировнинг вакили бўлиши мумкинми?

Имконият бўлса, фарз бўлган киши қурбонлик олиб кетса яхши бўлади. Аммо бошқа бировга ваколат бериш ҳам мумкин. Қурбонлик қилиш вожиб бўлган шахс телефон ёки хат орқали унинг ўрнига бошқа шахсни қурбонлик қилиш учун тайинлаши мумкин. Вакилга “менинг ўрнимга қурбонлик қил” дейилса, вакил ўша шахс номидан қурбонлик қилади. Ҳз. Ҳазрати Али (р.а.) Пайғамбаримиз (с.а.в.) ўрнига вакил қилиб қурбонлик қилганлар, деган одат бор.

Қурбонлик қандай сўйилади?

Қурбонлик қилинган ҳайвонни қийноққа солмаслик учун ўткир пичоқни ишлатиш керак. Пичоқни сўйиш учун ерга қўйгандан кейин унинг олдига ўткирлаш макруҳдир. Оғриқсиз сўйиш эса суннатдир. Пайғамбаримиз (с.а.в.) ҳадисларидан бирида: “Соғиш чорва молларини яхши соғинг. “Ким чорва сўйган бўлса, пичоғини яхшилаб чархлаб, тезда мазза қилиб сўйсин” (Муслим, Саййид, 57).

Қурбонлик қилишда қандай оятлар ўқилади

Қурбонлик қиблага қаратиб қўйилади ва дуо сифатида қуйидаги оят ўқилади “Шубҳасиз, менинг намозим ва бошқа ибодатларим, ҳаётим ва ўлимим оламларнинг Робби Аллоҳ учундир. Унинг шериги йўқ.»

 Кейин: Аллоҳ, Аллоҳ ва Худо “Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар ла илаҳа иллаллоҳу, ва Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар ва лиллаҳил-ҳамд”, такбир айтиш, “Бисмиллаҳи, Аллоҳу акбар” дейиш. Қурбон эгасининг “Бисмиллаҳи, Оллоҳу Акбар” дейиши етарли эмас. Қурбонлик қилган киши ҳам “Бисмиллаҳи, Оллоҳу Акбар” десин. Қурбоннинг гўштини унутмасдан “Бисмиллаҳ” демаса, емаслик керак.

 Зеро, Аллоҳнинг номи зикр қилингандан кейин қўлга киритилмаган ҳайвоннинг гўштини ейиш ҳаромдир. Қурбонлик соҳиби қурбонни сўймоқчи бўлган қассобнинг қўлига қўлини қўйиб, бирга сўйса, иккаласи ҳам “Бисмиллаҳ” десинлар. Сўйиладиган ҳайвонларни қурбонлик ниятида сўйиш керак. Ҳайвоннинг териси фақат ўлганидан кейин олинади. Ўлишидан олдин бошини кесиш ёки терисини олиш макруҳдир.

Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг қайси органлари ўлмайди?

Гўшти ёғсиз ҳайвонларнинг этти аъзоси ориқ эмас. Бу тақиқланган.

• Ҳайвонларнинг қони
• Eркак органи
• Аёл органи
• Eркак ҳайвонларнинг тухумлари
• Гўштдаги безлар
• Сийдик пуфаги
• Сафро

Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг гўшти ва териси қандай тақсимланади?

Қурбон бўладими, камбағалми, ҳайитда қурбонлигининг гўштини ейиши мумкин. Қурбонлик гўштини уч қисмга бўлиш мустаҳабдир. Бир қисми қариндош-уруғ, қўни-қўшни бой бўлса ҳам, иккинчи қисми камбағал ва муҳтожларга, учинчи қисми эса ўз оиласи, фарзандларига берилади. Аммо у барча молларини камбағал ва муҳтожларга тақсимлаганидек, йўқолган молларини ҳам оиласига қолдириши мумкин.

Қурбонлик гўшти ҳақида Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Қурбонлик гўштидан енглар, уни мискин ва мискинларга еб қўйинглар” (Ҳаж, 22/28).

Пайғамбаримиз (с.а.в.) қурбонлик гўштини қандай тақсимлаганликлари ҳақида Ибну Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз (с.а.в.) қурбонлигининг учдан бир қисмини оиласига, учдан бирини камбағал қўшниларига, қолган учдан бирини эса қурбонлик сифатида берганлар. хайрия. тарқатиш».

Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг гўшти, териси, боши ва сутини, хоҳ вожиб бўлсин, хоҳ нафил бўлсин, сотиш макруҳдир. Қурбонликнинг бу қисмлари сотилса, харажати камбағалларга садақа қилинади. Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг ҳеч бир қисми қассоб ҳақи сифатида берилмайди.

Ҳазрат Али Розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга қурбонлик вақтида туяларнинг бошларида туриб, тери ва тукларини ёйишни буюрдилар. Менга уларнинг нарсасини қассоб ҳақи сифатида беришни тақиқлашди. “Қассобнинг ҳақини ўзимиз тўлаймиз” (Муслим, Ҳаж, 348), деди.

Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг терисини камбағалларга ва хайрия жамғармаларига бериш мумкин.

Қурбонлик учун махсус ҳайвон сўймай, унинг ўрнига, қурбонлик нархини камбағалларга бериб бўладими?

Қурбонликнинг асоси қон бўлганлиги сабабли, ҳайвон сўйилса, қони тўкилмаса, қурбонликнинг фарзи бажарилмайди.

Ўлган одам учун қурбонлик қилиш мумкинми?

Ўлган киши қурбонликни ўз номига ишониб топширмаса ҳам, савобни марҳумга бағишлаш ниятида Қурбон ҳайити кунларида қурбонлик қилиш мумкин. Жабрланувчининг гўштини эйишга рухсат. Аммо марҳумнинг васиятини бажариш ниятида қилинган қурбоннинг гўштини эйиш мумкин эмас. Гўшт тўлиқ садақа сифатида тарқатилиши керак.

Қандай жабрланувчига Ақиқа қурбони дейилади?

Янги туғилган чақалоқнинг бошидаги сочлар «Ақика» деб аталади. Аллоҳ таоло неъмат қилган болага раҳмат сифатида сўйиладиган ҳайвонга “ақиқа” қурбонлиги дейилади. Ақиқа бола туғилган кундан бошлаб балоғат ёшига етгунча ўқилиши мумкин. Аммо болани этти кунлик бўлганда бериш яхшидир.

Чақалоқ етти кунлик бўлганда унга исм қўйилади ва сочлари юлинади. Олинган соч оғирлигида олтин ёки кумушни садақа қилиш суннатдир. Худди шу куни қурбонлик қилиш мустаҳабдир. Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг икки набиралари. Ривоят қилишларича, у Ҳусайн ва Ҳасан учун ақиқани қурбон қилган. Қурбон ҳайитида қурбонлик қилишга яроқли ҳайвонлар ҳам ақиқа қурбонлигига мос келади. Ақиқа қизлар учун қурбон қилинади. Ақиқа қурбони эгасининг гўштини еб, бошқаларга садақа қилиб тарқатиши мумкин. Ақиқа қурбонлик қилганида: “Бисмиллаҳи, Оллоҳу Акбар”, деди. “Аллоҳим, бу сенинг раҳматинг учун қилинган қурбонликнинг ҳақиқий қурбонлигидир”, дейилади.

Манба: муслим.кз