Олдинги маколаларимизда, бахор ва куклам хакида, ватан хакида, онажонларимиз хакида шерлар укидик хамда мантикий кулгили топишмоклар бердик, буюк инсонларнинг маслахатларини укидик. Бугун эса, болалар учун, бўри ва ит эртаги айтиб берамиз.
Қорнини тўйдирмоқчи бўлган бўри тун қоронғусида индамай юрарди. Унинг жуда оч қолгани аниқ эди. Унинг танасига тушган ой нуридан унинг суякларини деярли санаса бўларди. Йўлга қараб ҳаракатланаётганда бир итни куриб колди.
У сочлари яхши ишланган, ўзини яхши овқатлантиргани ҳар томонлама яққол кўриниб турарди. Унинг бу ҳолига ҳавас қилган бўри: Сиз қанчалик бахтлисиз! Сизни боқадиган одамларингиз бор, кечалари бемалол ётадиган уйингиз бор. Сиз қанчалик хурсанд бўлганга ўхшайсиз, дейди.
Ит бўрига ачиниш билан қаради ва бўрининг заиф аҳволига ачинди. “Яшаш жойимда овқат топишда ҳеч қандай қийинчилик йўқ, мунтазам ҳаёт кечираман. Агар сиз ҳам мен каби мунтазам ҳаёт кечиришни истасангиз, мен билан келишингиз мумкин. Хоҳлаганча овқатланинг, уйимни бирга баҳам кўрамиз.
Бу таклифни катта хурсандчилик билан кутиб олган бўри ит билан йўлга тушди. Бу, итга тунги вақтда уйни қўриқлашда ёрдам беради, шунда яшаш учун тоза жой ва мўл-кўл овқат бўлади. Улар бирга итнинг уйи томон кетаётганларида, бўри итнинг ялтироқ сочларидаги чандиқни кўриб қолди ва сўради: Сенинг бўйнингдаги чандиқ нима? Оғрияптими, бу қандай содир бўлди?
Ит бефарқ жавоб берди:
Бу катта иш эмас. «Буни занжирнинг тасмаси қилган бўлиши мумкин, зарар қилмайди», деди у. Сиз қандай қилиб эркин ҳаёт кечирмайсиз?-ҳайрон бўлиб сўради бўри. Ит, мен аслида кун давомида фақат занжирбанд бўламан. Эгам мени тажовузкор итман, ёмонлик қиламан, деб боғлаяпти. Кечаси боғич тақмайман, хоҳлаган жойимга бораман. Ва бу мен учун яхшироқдир. Чунки кечгача дам олиб, ухлаб, кучайиб бораман. Шунда қорнимни яхши тўлдириб, тунги вазифамни яхшироқ бажара оламан. Уйдаги ҳамма мени жуда яхши кўради. Уйнинг кичкина боласи мен билан ўйнашни яхши кўради. Уй хизматкорлари мени овқатлантиришади. Баъзида эгамнинг ликопчасидан овқатланаман.
Бу орада у ортига қарамай, қоронғиликда ғойиб бўлган бўрининг орқасидан чақирди: Қаерга кетяпсиз? Бўри, итга қараб, сен учун хурсандман, тутқун дўстим. Барча таомлар, сизнинг бахтли уйингиз ва сизни севишини айтадиган эгалар сизники. Мен ўз эркинлигимни бу нарсаларга алмаштирмаган бўлардим. Нима сабабдан бўлса хам, ўша занжирни бўйнимга тақишга рози бўлмайман, деди ва ўз йўлига кетди.
