Oldingi maqolalarimizda homilador ayollar uchun eng muhim maslahatlar, xomiladorlikning dastlabki belgilari hamda homiladorlik davrining xususiyatlari haqida gaplashdik. Bugun esa, homiladorlikning hafta, oy va trimesterda qanday kechishi, hamda homiladorlik taqvimi haqida foydali ma’lumotlarni taqdim etamiz.
Bukungi mavzu; Homiladorlik taqvimi va homilanung rivojlanishi haqida.
- birinchi akusherlik haftasida ayolning tanasi keyingi urug’lantirishga tayyorlana boshlaydi.
- Ikkinchi haftada bu siklda yangi hayot beradigan tuxum hujayrasi, ya’ni «rahbar» aniqlanadi.
- Urug’lantirish odatda homiladorlikning ikkinchi -uchinchi akusherlik haftasining boshida sodir bo’ladi . Ya’ni, bu erda etuk tuxum hujayralari ko’plab sperma hujayralarining eng tez va doimiy kirib borishi bilan birlashtiriladi. O’zini ehtiros ob’ektiga butunlay bag’ishlagan mehribon erkak kabi, sperma ayolning tuxum hujayrasida butunlay eriydi. Shunday qilib, ota-onalarning genetik ma’lumotlari birlashtiriladi va yangi hayot boshlanadi!
- To’rtinchi haftada chaqaloq tez bo’linadigan hujayralar to’plamiga o’xshaydi. Agar siz uni kattalashgan holda qarasangiz, homila malinaga o’xshaydi.
- beshinchi haftasida eng muhim tizimning shakllanishi boshlanadi. Shunday qilib, mustaqil hayot uchun muhim bo’lgan yurak, qon tomirlari va nafas olish tizimi shakllanadi. Kelgusi haftada kelajakdagi bolaning qo’llari va oyoqlari, ichki quloqning alohida qismlari va gırtlaklar shakllana boshlaydi.
- Ettinchi haftada xomilada miya faol rivojlanadi, oshqozon-ichak trakti va o’pka hosil bo’ladi.
- Sakkizinchi haftada buyuk haykaltarosh tabiat mohir ish bilan shug’ullanadi. Bu vaqtda quloqlar, burun va yuqori lablar, shuningdek, barmoqlar hosil bo’ladi.
- to’qqizinchi haftasida homilaning orqa tomoni to’g’rilanadi va quyruq quriy boshlaydi. Shunday qilib, bolaning miyasi intensiv rivojlanadi. Keyingi haftada sut tishlari shakllana boshlaydi. Homila endi o’zini zarba va zarbadan himoya qiladigan tashqi himoya suyuqlik membranasi bilan o’ralgan.
Chaqaloqning jinsini bilib olish
- O’n birinchi haftada kelajakdagi bolaning jinsiy xususiyatlari ma’lum bo’ladi. Kelajakdagi ota-onalar zamonaviy asbob-uskunalar yordamida chaqaloqning jinsini bilib olishlari mumkin. Bundan tashqari, ko’z rangi ham homilada aniqlanadi.
- O’n ikkinchi haftasida kelajakdagi chaqaloqning deyarli barcha tana tizimlari shakllanadi. Qolgan vaqtda esa ular o’sadi va rivojlanadi.
- O’n uchinchi hafta homiladorlikning birinchi trimestrini tugatadi. Shunday qilib, bolaning o’rni – ya’ni yo’ldosh to’liq shakllanadi. Endi u onadan bolaga ozuqa moddalari va kislorod yetkazib berish uchun javobgardir.
- O’n to’rtinchi haftada chaqaloq birinchi nozik sochlar bilan qoplangan. U, o’z navbatida, chaqaloqni atrofdagi suvlardan himoya qiladi.
- O’n beshchi haftasida bolaning kichkina yuragi kuniga 20 litrdan ortiq qon o’tkazadi. Va chaqaloqning terisi nozik va qizil bo’lib, go’shtni yig’ib olgan chaqaloqdan ham juda farq qiladi.
- O’n oltinchi haftada homilaning boshi ko’kragiga yopishmaydi va asta-sekin tekislanadi. Shuningdek, bu davrda bolaning yuzining mushaklari o’qitiladi, shuning uchun u yuzini tortadi va qoshlarini chimiradi.
- O’n ettinchi haftada tanadagi issiqlik almashinuvi uchun zarur bo’lgan «jigarrang yog'» to’plana boshlaydi. Ammo teri osti yog’i hali shakllanmagan.
- O’n sakkizinchi haftasida chaqaloq sizni eshitishni boshlaydi, chunki o’rta quloqning tuzilishi pishib etiladi. Shunday qilib, bola bilan gaplashish va unga bolalar qofiyalarini kuylash vaqti keldi. Keyingi haftada bola o’sishni boshlaydi va oyoq-qo’llari yanada mutanosib bo’ladi.
- Yigirmanchi haftada chaqaloq boshida yumshoq sochlar va oyoq barmoqlari va barmoqlarida kichik tirnoqli kichkina odam bo’ladi. U qornida yotgan holda esnaydi, shuningdek, mushtlarini pompalaydi va dumalaydi.
- Yigirma birinchi haftada tanani yuqumli kasalliklardan himoya qilish uchun mas’ul bo’lgan qon hujayralari ishlab chiqarila boshlaydi. Va etuk til kurtaklari tufayli homila atrofdagi suvning ta’mini his qiladi.
- Yigirma ikkinchi haftada chaqaloq qo’llari, oyoqlari, yuziga tegadi, barmog’ini so’radi va oyoqlari bilan bachadon devoriga itaradi.
- Yigirma uchinchi haftada homila teri hujayralaridan yog ‘bilan ta’minlanadi.
- Yigirma to’rtinchi haftada chaqaloq sezilarli darajada o’sadi va go’sht oladi. Bu vaqtda bola butun bachadonni egallaydi va uning harakatlanishi avvalgidan ko’ra qiyinlashadi.
Kelgusi haftada suyaklar tugaydi va bo’g’inlar paydo bo’ladi.
- Yigirma oltinchi haftada chaqaloq ko’zlarini ochishi mumkin.
- Uchinchi trimestr yigirma ettinchi haftadan boshlanadi. Hozirgi vaqtda homilaning rivojlanishi hali tugallanmagan bo’lsa-da, 1000 gramm og’irlikdagi chaqaloqning barcha asosiy tizimlari ishlaydi.
- Yigirma sakkizinchi haftada miya o’sib boradi va yangi hujayralar va asabiy aloqalar hosil bo’ladi.
- Yigirma to’qqizinchi haftada chaqaloq o’z tana haroratini tartibga solishni o’rganadi.
- O’ttizinchi haftada bolaning ko’zlari butunlay ochiq. Shu bilan birga, u onasi orqali o’tadigan qarama-qarshi chiroqlarni his qiladi.
- O’ttiz birinchi haftada chaqaloq baland tovushlar va og’riqni boshdan kechira boshlaydi. Misol uchun, shifokorlar qorin bo’shlig’ini palpatsiya qilganda chaqaloqning harakatini his qilishingiz mumkin.
- O’ttiz ikkinchi haftasida bola tashqarida sodir bo’layotgan hamma narsani eshitishi mumkin. U onasining yurak urishini, ichak harakatini va kindik orqali o’tadigan qon tovushini taniydi va biladi. Shuning uchun chaqaloq tug’ilgandan so’ng, onasi uni ko’kragiga bosganida tinchlanadi. Buning sababi shundaki, bola darhol tanish onaning yurak urishini taniydi.
- O’ttiz uchinchi haftada chaqaloq harakat qilish uchun etarli joyga ega bo’ladi. Biroq, har kuni vaqtinchalik uyning maydoni, ya’ni bachadon uning uchun torayib keta boshlaydi.
- O’ttiz to’rtinchi haftada teri osti yog’i chaqaloq vaznining o’ndan bir qismini tashkil qiladi, bu homilaga silliq va pushti rang beradi.
- O’ttiz beshinchi haftadan boshlab chaqaloq hozirgi vazniga (taxminan 2550 g) haftasiga 200-220 gramm qo’shishni boshlaydi.
- O’ttiz oltinchi haftada bolaning yuzi silliq va to’liq bo’ladi.
- O’ttiz ettinchi haftada chaqaloq dunyoni ko’rishga tayyor va bachadonda qulay holatda o’tirishi mumkin.
- O’ttiz sakkizinchi haftada chaqaloq birinchi sochlarini yo’qotadi va dastlabki soqol kamayadi.
- O’ttiz to’qqizinchi haftasida bachadon devori vaqt o’tishi bilan torayib boradi va tug’ish uchun mashq qiladi.
- Qirqinchi haftada homilaning harakati tug’ilishga yaqinlashganda sekinlashadi. Va bolaning ichaklari birinchi najas (katta najas) bilan to’la. Shuning uchun chaqaloq har qanday vaqtda tug’ilishi mumkin.
- Qirq birinchi haftasida kelajakdagi chaqaloqning barcha organlari va tizimlari har qanday vaqtda o’z-o’zidan ishlashga tayyor.
- Qirq ikkinchi haftada bolaning barcha barmoqlaridagi tirnoq va sochlar uzun o’sadi. Bundan tashqari, uning ko’zlari ochiladi va bola yana faol bo’lishni boshlaydi.